κωµοπόλεις που σήµερα ανήκουν στη Βουλγαρία και βρίσκονται συγκεκριµένα στο νοτιοανατολικό τµήµα της γειτονικής χώρας συµµετείχαν στην εκδροµή. Οι πρόγονοί τους πρόσφυγες φεύγοντας από τη Λίτιτσα που ήταν έδρα µητροπολίτη και από το Ορτάκιοϊ όπου ζούσαν 8.000 περίπου Έλληνες εγκαταστάθηκαν στη Δράµα (συνοικισµός Ορτακινών), τη Μικρόπολη, το Περιθώρι, τη Φτελιά, το Φωτολείβος, την Ελευθερούπολη και τη Θεσσαλονίκη.
Η εκδροµή αυτή ήταν ένα ακόµη προσκύνηµα στις εκκλησίες, στο µοναστήρι και στα χώµατα των αλησµόνητων πατρίδων.
Οι εκδροµείς έφτασαν στο Ορτάκιοϊ το βράδυ της Παρασκευής 16 Μαΐου και το πρωί της επόµενης ηµέρας επισκέφτηκαν τη Λίτιτσα µε τη βοήθεια ενός Βούλγαρου παπά και της Βουλγάρας µεταφράστριας-ξεναγού Ίβα, η οποία είναι πραγµατικά αξιέπαινη για το γεγονός ότι έµαθε ελληνικά διαβάζοντας µόνη της εξαιτίας της αγάπης της για τον ελληνικό πολιτισµό. Ο πρώτος σταθµός του προσκυνήµατος ήταν ο µητροπολιτικός ναός της Λίτιτσας αφιερωµένος στους Αγίους Κωνσταντίνο και Ελένη χτισµένος το 1835. Στη συνέχεια οι εκδροµές µεταφέρθηκαν µε όχηµα που ευγενικά παραχώρησε ο δήµαρχος του Ιβαΐλοφγκραντ (το βουλγάρικο όνοµα που δόθηκε στο Ορτάκιοϊ) στο µοναστήρι των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, όπου τελούνταν µέχρι το πρώτο τέταρτο του 20ού αιώνα µεγάλο πανηγύρι. Παρόλα αυτά, λυπήθηκαν όταν αντίκρισαν την κατάσταση του καθολικού αλλά και του περιβάλλοντα χώρου που σε καµία περίπτωση δεν θύµιζε την αίγλη του παρελθόντος, όπως αυτή αποκαλύπτεται σε παλιές φωτογραφίες. Στο πλάτωµα ανάµεσα στα αιωνόβια δέντρα σώζεται ακόµη η βρύση που ήταν γνωστή στους πρόσφυγες που ξεριζώθηκαν από τον τόπο αυτόν.
Ακολούθησε περιήγηση σε δύο χωριά της περιφέρειας του Ορτάκιοϊ, όπως στο ερειπωµένο σήµερα Άκαλαν και στη Μανδρίτσα, όπου πραγµατοποιήθηκε επίσκεψη στο σωζόµενο ελληνικό ναό του Αγίου Δηµητρίου. Ιδιαίτερα συγκινητικές ήταν οι συναντήσεις και οι συνοµιλίες των Θρακιωτών εκδροµέων τόσο στη Λίτιτσα και στη Μανδρίτσα όσο και στο Ορτάκιοϊ, όπου επέστρεψαν το µεσηµέρι της ίδιας ηµέρας, µε ελληνικής καταγωγής κατοίκους που µε τις λίγες ελληνικές λέξεις που γνωρίζουν προσπαθούσαν να εκφράσουν τη χαρά τους για την επίσκεψη των Ελλήνων στους τόπους τους. Ήταν απόγονοι όσων Ελλήνων παρέµειναν στις πατρίδες και δεν έφυγαν για την Ελλάδα ούτε το 1913 µε την είσοδο των Βουλγάρων ούτε το 1924. Ακόµα και αν η γνώση των ελληνικών τους ήταν περιορισµένη, η ρίζα και η ετυµολογία των ονοµάτων και των επιθέτων τους φανέρωναν την ελληνική τους καταγωγή. Οι ιδιαίτεροι δεσµοί µεταξύ των ντόπιων και των Ελλήνων επισκεπτών επισφραγίστηκαν µε την ανταλλαγή δώρων.
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης το απόγευµα του Σαββάτου 17 Μαΐου στον Προφήτη Ηλία του Ορτάκιοϊ η ατµόσφαιρα φορτίστηκε συναισθηµατικά όταν παρουσία των εκδροµέων από τη Δράµα και ενώ δύο µέλη του διοικητικού συµβουλίου της Θρακικής Εστίας Δράµας είχαν φορέσει την ανδρική και τη γυναικεία ενδυµασία των Ορτακινών ο Βούλγαρος παπάς της κωµόπολης τέλεσε µνηµόσυνο στη µνήµη των προγόνων και όλων των Ελλήνων κατοίκων της περιοχής. Το πρωί της Κυριακής οι προσκυνητές παρακολούθησαν τη Θεία Λειτουργία στο µητροπολιτικό ναό του Ορτάκιοϊ που είναι αφιερωµένος στη Μεταµόρφωση του Σωτήρος, όπου έψαλαν το Σύµβολο της Πίστεως και το Χριστός Ανέστη στα ελληνικά πολλές δεκαετίες µετά από τον ξεριζωµό των προγόνων τους που λειτουργούνταν στο ίδιο ναό. Στις εκκλησίες των δύο κωµοπόλεων και στο µοναστήρι των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης σώζονται σήµερα τα ξυλόγλυπτα τέµπλα και εικόνες µε ελληνικές επιγραφές που χρονολογούνται στο 19ο αιώνα. Αξίζει να σηµειωθεί ότι προτάθηκε να επισκευαστεί η οροφή του ναού του Προφήτη Ηλία του Ορτάκιοϊ µε δαπάνη της Θρακικής Εστίας Δράµας και µε την οικονοµική ενίσχυση όλων των Ορτακινών.
Το βράδυ του Σαββάτου κατά τη διάρκεια του γεύµατος οι εκδροµείς από τη Δράµα χόρεψαν θρακιώτικους χορούς και διασκέδασαν µε τα θρακιώτικα τραγούδια στο Ορτάκιοϊ. Με την επιστροφή στη Δράµα ήταν πλέον γεµάτοι συγκίνηση για την επίσκεψή τους στους τόπους όπου γεννήθηκαν οι πρόγονοί τους και έδωσαν την υπόσχεση ότι και του χρόνου θα επισκεφτούν τις αλησµόνητες πατρίδες και θα τελέσουν επιµνηµόσυνη δέηση-συλλείτουργο για τους προγόνους τους µε Έλληνα και Βούλγαρο παπά. Το Διοικητικό Συµβούλιο της Θρακικής Εστίας Δράµας ευχαριστεί όσους συµµετείχαν στην εκδροµή-προσκύνηµα και ενηµερώνει τα µέλη της ότι είναι υπό συγγραφή ένα βιβλίο που θα εκδοθεί προσεχώς για την εκκλησιαστική οργάνωση, την ιστορία, τα έθιµα, την εκπαίδευση, την οικονοµική ζωή και τα κειµήλια που έσωσαν οι πρόσφυγες από τη Λίτιτσα και το Ορτάκιοϊ.
Δελτίο Τύπου
Σήμερα το πρωί, Κυριακή 1 Αυγούστου ε.ε., ο Σεβ. Ποιμενάρχης μας κ. Δαμασκηνός, επεσκέφθη το βορειότερο χωριό της Πατρίδος μας, το Ορμένιο, όπου λειτούργησε και μίλησε στον Ι. Ναό Αγίου Γεωργίου.
Στη συνέχεια, πλαισιούμενος από τους Βουλευτές κ. Αλ. Δερμρτζόπουλο (Έβρου) και κ. Θεοδ. Καράογλου (Β΄Θεσ/νίκης) και τον Δήμαρχο Κυπρίνου κ. Μιχ. Στράντζαλη, πέρασε τα Ελληνοβουλγαρικά σύνορα Κυπρίνου – Ιβαήλογκραντ (τα εγκαίνια της διόδου προγραμματίζονται για τον μήνα Σεπτέμβριο ε.ε.) και επισκέφθηκε τα άλλοτε ελληνόφωνα χωριά Μανδρίτσα και Άκαλαν και προσκύνησε τις εκεί ορθόδοξες εκκλησίες. Στη Μανδρίτσα συναντήθηκε με όμιλο εκδρομέων από το Ζαγκλιβέρι Θεσσαλονίκης, που κατάγονται από τη Μανδρίτσα και ήλθαν να προσκυνήσουν τη γή των προγόνων τους. Σημειωτέον ότι η Μανδρίτσα προ του 1913 υπαγόταν εκκλησιαστικά στη Μητρόπολη Διδυμοτείχου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου