Ο ΦΟΥΡΝΟΣ ΤΟΥ ΣΠΙΤΙΟΥ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ

Ο φούρνος που είχε παλιά κάθε σπίτι έψηνε "το νοστιμότατο χωριάτικο ψωμί, τις πίτες, τα φαγητά, τα γλυκά και τα κουλουράκια". Ψωμί αρχικά έψηναν μία φορά την εβδομάδα γιατί δεν είχαν χρόνο, επειδή ήταν ολόκληρη την ημέρα στα χωράφια. Σήμερα έχει σταματήσει να καπνίζει ή γκρέμισε από την αχρηστία.
 Τα σύνεργα που χρειαζόταν ένας φούρνος ήταν:
          Η σκάφη (το σκαφίδ') που ζύμωναν τ' αλεύρι με νερό και μαγιά κι έκαναν το ζυμάρι (ζμαρ).
          Η πινακωτή (πνακουτή), όπου άφηναν να φουσκώσει "του ζμαρ" κομματιασμένο σε τόσα μέρη όσα και τα ψωμιά (κάτι σαν

ΜΑΥΡΟ ΜΟΥ ΧΕΛΙΔΟΝΙ ΝΕΚΤΑΡΙΑ ΚΑΡΑΤΖΗ, «ΚΑΝΩΝ»

Τα καθιστικά τραγούδια, μέσα από το μουσικό τους άκουσμα, 
παρουσιάζουν μια ιδιάζουσα τεχνοτροπία στη σύνθεση και στην έκφραση, 
που θυμίζουν αργά βυζαντινά εκκλησιαστικά μέλη, 
αλλά το ύφος των τραγουδιών αυτών είναι "γηγενές" και αυτούσιο.
 Το απαραίτητο τραγούδημα των δημοτικών στίχων ήταν επί αιώνες η μοναδική μουσική ψυχαγωγία του λαού, 
μαζί με τα όργανα που τους συνόδευαν και τον χορό.
 Η μουσική αυτή πρέπει να έχει βαθιά καταγωγή στους αιώνες, 
αλλά δέχτηκε πολλές επιδράσεις από τους λαούς που συνέζησαν με τον ελληνικό, 
 κι από την εκκλησιαστική του ψαλμωδία. 
  
     Η σημερινή γραπτή δημοτική μας γλώσσα χρωστά πολλά και καθρεπτίζεται σωστά στο δημοτικό τραγούδι. 
Έχουμε εκεί μια παρακαταθήκη αιώνιας ελληνικής έκφρασης και λόγου,
 που δεν μπόρεσαν να τ’ αλλοιώσουν ούτε οι λόγιοι ούτε ο χρόνος• 
είναι χαρακτηριστικά τα προφητικά λόγια που έγραψε το 1824 ο Φωριέλ για την γλώσσα των ελληνικών δημοτικών τραγουδιών.
 «Ἄς ἀποκατασταθεῖ τὸ ἑλληνικὸ ἔθνος,
 ἄς ἀποκτήσει συγγραφεῖς ἄξιους νὰ τοῦ διδάξουν κάτι σοβαρὸ καὶ ὠφέλιμο…καὶ ἡ νεοελληνικὴ αὐτὴ (τῶν τραγουδιῶν) θὰ φανεῖ μιὰ γλώσσα ποὺ δὲν θὰ ἔχει νὰ ζηλέψει τίποτε ἀπὸ τὴν ἀρχαία».