Σάββατο 29 Ιανουαρίου 2011

Ορτάκιοϊ και Λίτιτσα: Τεκμήρια ζωής της οικογένειας των Α/φών Βακαλόπουλων

Συγγραφέας:Βακαλόπουλος, Θεόδωρος


Εκδόσεις:Εθνολογικό Μουσείο Θράκης

ISBN:978-960-87736-3-9

Διαθεσιμότητα:Όχι

Ημερομηνία έκδοσης:2009

Το Ορτάκιοϊ (Ivailograd) της Β. Θράκης και η Λίτιτσα (Liutitza) δύο κωμοπόλεις με συμπαγή ελληνικό πληθυσμό, βρίσκονται στη δεξιά όχθη του ποταμού Άρδα, και απέχουν 37 χιλ. Μόλις από την Ανδριανούπολη σε ένα πεδίο που οι επιταγές της ιστορίας έμελλε να σκιάσουν ανεξίτηλα τις ζωές όσων βρέθηκαν εκεί. Στις κοινότητες αυτές αλλά και γύρω απ' αυτές (Μανδρίτσα, Ακαλάν, Πλαβού, Τσεκερδικλή, Παλικράβα, Αηδονοχώρι, Καρά-τεπε) κατοικούσε έως τις αρχές του 20ού αιώνα, ένας ακμαίος ελληνικός πληθυσμός ο οποίος εκπατρίστηκε από τις πατρογονικές του εστίες και οι κάτοικοί των κατέφυγαν πρόσφυγες στην ελεύθερη Ελλάδα όντες φορείς μιας μακραίωνης παράδοσης και ιστορίας. Στο βιβλίο αυτό κατατίθενται τα τεκμήρια μιας μεσοαστικής οικογένειας εμπόρων από τη Λίτιτσα, των Α/φών Βακαλόπουλων, που έζησαν το τελευταίο τέταρτο του 19ου αι. έως και το πρώτο μισό του 20ού αι. και δραστηριότητές τους έφτασαν από την Ξάνθη στην Αδριανούπολη, μέχρι τα μαυροθαλασσίτικα λιμάνια και τη Ρωσία.

ΑΚΑΛΑΝ Ονομασία τοπωνυμίου

Εθνολογικό Μουσείο Θράκης




 Ονομασία τοπωνυμίου ΑΚΑΛΑΝ

   Υπάγονταν διοικητικά στο Βιλαέτι Αδριανουπόλεως και στον καζά του Ορτάκιοϊ ενώ εκκλησιαστικώς στην Μητρόπολη Λίτιτσας. Βρίσκεται παρα τον παραπόταμο του Έβρου Κηζίλ-ντερέ 37 χλμ από την Αδριανούπολη και 27 χλμ. βορειοδυτικά του Διδυμοτείχου. Στα τέλη του 19ου αιώνα ζούσαν 250 οικογένειες και διατηρούσε επτατάξια Δημοτική Σχολή. Οι κάτοικοι του ήταν κυρίως σηροτρόφοι, γεωργοί, βαφείς και κτηνοτρόφοι.
   Τα κουκούλια που παράγονταν πωλούνταν στις αγορές του Σουφλίου, Ορτάκιοϊ, Διδυμοτείχου και Αδριανουπόλεως. Στο Ακ αλάν υπήρχε η εκκλησία του Αγίου Αθανασίου.
   Υπήρχε επίσης Αναγνωστήριο/Βιβλιοθήκη μοναδική στην υποδιοίκηση του Ορτάκιοϊ με 500 τόμους βιβλίων που λειτουργούσε υπό τον Σύλλογο «Η Πρόοδος»
   Το Ακ-Αλάν κατελήφθη από τους Βούλγαρους στις 12 Οκτωβρίου του 1912 ενώ από την Ιούνιο του 1913 όταν και ξέσπασε ο ελληνοβουλγαρικός πόλεμος πολλοί προύχοντες-ιερείς αλλά και δάσκαλοι μεταφέρθηκαν ως όμηροι στη Βουλγαρία. Τον Σεπτέμβριο του 1913 με την υπογραφή της συνθήκης το Ακ-Άλάν η Βουλγαρία μετέφερε βουλγαρικούς πληθυσμούς από την Μ.Ασία και ενέτεινε τους μηχανισμούς εκδίωξης των γηγενών κατοίκων. Τον Μάρτιο του 1914 το μεγαλύτερο μέρος των γηγενών εγκατέλειψε το χωριό και οι περισσότεροι εγκαταστάθηκαν προσωρινά στα Πορόϊα, Δράμα και την Σκόπελο και το Κιλκίς. Στην τελευταία πόλη συγκεντρώθηκαν οι περισσότεροι κάτοικοι αργότερα Ακαλανιώτες όμως εγκαταστάθηκαν και σε χωριά του Ν. Έβρου όπως το Πρωτοκκλήσι, το Μικρό Δέρρειο και την Κυανή.

   O Δήμος Aκαλάν (Akalanska Okolija) συστάθηκε το 1913, ανήκε στην Eπαρχία Oρττάκιοϊ (Ortakjojska Okolija) του Nομού Γκιουμουλτζίνας (Gjumjuldjinski Okrag) και αποτελείτο από τέσσερα χωριά, τα οποία κατά την περίοδο 1878 - 1913 ανήκαν στον Kαζά Oρτάκιοϊ του Σαντζακίου Aδριανουπόλεως, του οποίου το μεγαλύτερο τμήμα προσαρτήθηκε στη Bουλγαρία με τη Συνθήκη του Bουκουρεστίου (1913) : Aκαλάν (Akalan, σημ. Belopoljane, στη Bουλγαρία), Zορναζάν (Zornazan, Zurnazan ή Παλικράβα, σημ. Sviraci, στη Bουλγαρία), Kόζλουτζα (Kozludja, Kozluca, σημ. Oresari, στη Bουλγαρία) και Γιατακλάρ (Jataklar, Yataklar, σημ. Lozeto, στη Bουλγαρία).
   Mε τη βουλγαροοθωμανική Συνθήκη του 1915, προσαρτήθηκε στη Bουλγαρία μεταξύ άλλων όλο το δυτικά του Eβρου τμήμα του Σαντζακίου Aδριανουπόλεως. O Δήμος Aκαλάν περιέλαβε και το χωριό Tιλκί κιοϊ (Tilki kjoj, Tilkikoy, σημ. Aλεποχώρι Eπαρχίας Διδυμοτείχου του Nομού Eβρου) και ανήκε πλέον στη διευρυμένη Eπαρχία Oρτάκιοϊ του νέου Nομού Aδριανουπόλεως (Odrinski Okrag). H περιοχή του χωριού Aλεποχώρι εντάχθηκε στην Eλλάδα το 1920 (Nομός Eβρου, Yποδιοίκηση Διδυμοτείχου). Σήμερα, ο τότε Δήμος Aκαλάν ανήκει -εκτός του Aλεποχωρίου- στη Bουλγαρία (Nομός Kίρτζαλι (Kardjali, Kircali)).

από τις διηγήσεις του παππού μου

                                                   από τις διηγήσεις του παππού μου
                             γράφει ο ΣΤ.Σ.ΤΣΑΚΙΡΗΣ

  Τρία παιδιά από τις Μπεχτέδες (Μηλιά) περίπου το 1865 πήγαν για να δούλεψουν στο Μοναστήρι της Λαμπούς  , και οι τρεις ήταν συνομήλικοι γύρω στα δεκαπέντε . Το βαφτιστικό  όνομα και των τριών ήταν Δημήτρης .
Ο διαχειριστής του Μοναστηριού που ήταν καλόγερος τους φώναζε για τις δουλειές με το κοινό όνομα
 -Δημήτρη , Δημήτρη ,...
τις πρώτες μέρες και οι τρεις αποκρίνονταν
-ορίστε εδώ είμαι
όσο περνούσε όμως ο καιρός τα παιδιά ξεθάρρεψαν και δεν απαντούσαν στις φωνές του καλόγερου σκεπτόμενοι  ο καθ ένας
-δε λένε μόνο εμένα Δημήτρη
Έτσι μια μέρα ο καλόγερος τους κάλεσε όλους και τους είπε
-δε θα φωνάξω άλλη φορά Δημήτρη χωρίς να απαντήσει κάποιος
-και πως γίνεται αυτό .είπαν τα παιδιά
-θα σας δώσω άλλο όνομα και από δω και πέρα έτσι θα σας φωνάζω για να αποκρίνεστε

-εσένα  Δημήτρη θα σε λέω Τσακίρη , γιατί έχεις γαλάζια μάτια

λέει στον επόμενο

-εσένα  Δημήτρη θα σε φωνάζω Μερμιλιάγκο , γιατί όλη μέρα κάτι κουβαλάς όπως το μερμήγκι

λέει στον επόμενο
-εσένα  Δημήτρη θα σε πω Μάρκο ...........................

Από τότε τα παιδιά αυτά, κράτησαν τα ονόματα που τους έδωσε ο καλόγερος .

  Αργότερα όταν απελευθερώθηκε η περιοχή από τους Έλληνες 1920 , οι απόγονοι τους τα κράτησαν και ως επίθετα πλέον ΤΣΑΚΙΡΗΣ -ΜΥΡΜΙΛΙΑΓΚΟΣ  -ΜΑΡΚΙΔΗΣ

Κυριακή 23 Ιανουαρίου 2011

Από το σχολείο


‎1957 σχολική γιορτή στη Μηλέα ΕΒΡΟΥ


1961 στην αυλή του σχολείου

1969 στην αίθουσα του σχολείου


ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΖΩΗ





Εκδροµή-προσκύνηµα πραγµατοποίησε η Θρακική Εστία Δράµας

Εκδροµή-προσκύνηµα πραγµατοποίησε η Θρακική Εστία Δράµας στη Λίτιτσα και στο Ορτάκιοϊ το τριήµερο 16 µέχρι 18 Μαΐου 2008. Πολλοί απόγονοι προσφύγων από τις δύο ελληνικές

Δημοφιλείς αναρτήσεις

Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου